Hizmet birleştirmesi ile emekli ikramiyesi
Türkiyedeki hukuk garabetleri biz hukukçuları yapılan her düzenlemeye “yine neyi unuttular?”, “Yine kimi korudular?”, “Yine kimi iğfal ettiler…” şeklinde bakmamıza sebep oluyor. Son zamanlarda emeklilikle ilgili yaşanan gelişmeler sonucunda sürekli gündeme gelen bir hususu sizlerle paylaşmak isteriz.
5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun 89. maddesinde hizmet birleştirmesiyle emekli olan kişilere ikramiye ödenebilmesi için “son kamu görevinden kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde ayrılma” şartı koyulması nedeniyle özellikle KHK ile ihraç edilenler veya disiplin cezasıyla çıkarılan kişiler kamuda yıllarca çalışmış olsalar bile ikramiye alamamaktadır.
Tabiri caizse bizzat kanun ile oluşturulan bu sorun nedeniyle AYM’ye yapılan önemli iki bildirim sonucunda AYM, bu hususta öne çıkan her iki davada da ihlal kararı vererek dosyaları yeniden yargılama için ilgili idare mahkemelerine gönderdiğinden dolayı ve böylece oluşan bu içtihat ile benzer durumda olanların ikramiye alabilmesinin önünü açılmış oldu.
KHK veya disiplin cezasıyla memuriyetten çıkarılan, hizmet birleştirmesi ile emekli olan veya emekli aylığı bağlandığı halde ikramiyesi ödenmeyen kişiler bu durumdan faydalanabilmekte olsa da bu hakkın kullanılması da her zaman olduğu gibi doğru dürüst etik mantıklı yollarla değil, kulağımızı tersten tutma yöntemi ile mümkün olabiliyor. Şöyle ki önce SGK’ya ikramiye talebi ile başvuru yapılması ve buna karşı red cevabı alındıktan sonra idare mahkemesinde dava açılması, bu içtihatları bile takmayan gereksiz seviyede devletçi hakimler de bunu red ederse AYM’ye bireysel başvuru yapılması ile mümkün hale gelebiliyor. Evet yorucu mu? yorucu! ama Türkiye’de hukuki hakların korunmasının elbette bir bedeli var.
Emekli Sandığı’na tabi hizmet süresi yeterli olanlara, görevden çıkarılma sebebi ne olursa olsun ikramiye ödeniyorken, hizmet süresi yetersiz olup hizmet birleştirmesi yapanlardan ek olarak kıdem tazminatı şartı aranması ise aynı durumda olanlar arasında farklı muamele yapıldığı anlamını taşıdığı için AYM bu konuya bir ışık tutmuş oldu. Yıllarını devlete hizmetle geçirmiş, ancak memuriyetinin son perdesinde bir KHK veya disiplin kararıyla görevinden ayrılmış olan, hizmet süresini Emekli Sandığı’nda tamamlayamayan, bu yüzden diğer sigortalılık süreleri ile birleştirip emekli olan nice insan, elbette hak ettiği emekli ikramiyesini almak istese de önlerine, 5434 sayılı Kanun’un 89. maddesindeki “son görevden kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde ayrılma” şartı nedeniyle duvara çarpsa da Anayasa Mahkemesi,: 2019/41241 başvuru numaralı Fikret Aslan Kararı ve İrfan Yazıcı kararlarıyla; “aynı yılları devlete vermiş kişilere, sırf son ayrılış şekli farklı diye farklı muamele yapılamaz (eşitlik ilkesi, AY m.10). gerekçesi ile “Emekli ikramiyesi, emeğin karşılığıdır; ödenmemesi, kişinin mülkiyet hakkına (AY m.35) ölçüsüz müdahaledir.” gerekçesi ile bu duvarda ilk iki gediği açmış oldu. Bu kararlar, sadece kişisel hak arayışının önüne geçerek anayasayı ihlal etmesi nedeniyle Meclis’e de “kanunu düzelt” çağrısı haline geldi. Çünkü oluşan sorun, idarenin keyfinden ziyade bizzat kanundan doğduğu anlaşılmış oldu. Artık hizmet birleştirmesi ile emekli olup ikramiye alamayan ve KHK ya da disiplin cezasıyla görevden ayrılan herkes için yeni bir yol haritası vardır. Bu yol haritasını kullanırken bir uzmandan yardım almanızı öneririz. Hukuk büromuz da bu hususta gerekli desteği vermektedir.
Bu yazımızda sizlere aşağıdaki soruları cevaplamış olduk:
“Hizmet birleştirmesi ile emekli ikramiyesi nasıl alınır”
“KHK ile ihraç edilenlere emekli ikramiyesi var mı”
“Disiplin cezası ile memuriyetten atılan emekli ikramiyesi alabilir mi”
“5434 sayılı Kanun 89. madde emekli ikramiyesi”
“AYM kararı hizmet birleştirmesi emekli ikramiyesi”
“SGK emekli ikramiyesi reddi ne yapmalı”
“Memuriyetten ihraç emekli ikramiyesi davası”
“Emekli ikramiyesi hakkı eşitlik ilkesi”
“Hizmet birleştirmesi ikramiye almak için yol haritası”
“Emekli ikramiyesi bireysel başvuru AYM”