RED-İ MİRAS HALİNDE KİRA İLİŞKİSİNDE ORTAYA ÇIKAN HUKUKİ SONUÇLAR
Kira sözleşmesi, günlük hayatın en sıradan ama hukuki sonuçları en derin sözleşmelerinden biridir. Çoğu zaman taraflar açısından yalnızca bir barınma veya gelir ilişkisi gibi görülür. Oysa kiracının ölümüyle birlikte kira sözleşmesi, miras hukuku ile temas eder ve bu temas basit değildir. Çünkü ölüm, hukuken kişiliği sona erdirirken; borç ilişkilerini her zaman sona erdirmez. İşte bu noktada hukuk, bir denge kurmaya çalışır:
ÖLÜM, KİRA VE HUKUKUN DEVAMLILIK İDDİASI
"Kira sözleşmesi, günlük hayatın en sıradan ama hukuki sonuçları en derin sözleşmelerinden biridir. Çoğu zaman taraflar açısından yalnızca bir barınma veya gelir ilişkisi gibi görülür. Oysa kiracının ölümüyle birlikte kira sözleşmesi, miras hukuku ile temas eder ve bu temas basit değildir."
Çünkü ölüm, hukuken kişiliği sona erdirirken; borç ilişkilerini her zaman sona erdirmez. İşte bu noktada hukuk, bir denge kurmaya çalışır: Bir yanda sözleşmenin devamlılığı ilkesi, diğer yanda mirasçıların iradesi ve mirasın reddi gibi güçlü kişisel haklar.
Uygulamada en sık karşılaşılan sorular şunlardır:
Bu soruların cevapları yalnızca Türk Borçlar Kanunu’nda değil; Türk Medeni Kanunu, Yargıtay içtihatları ve uygulama pratiğinde şekillenmiştir. Özellikle reddi miras hâli, kira sözleşmesi bakımından zincirleme sonuçlar doğurur.
I. KİRACININ ÖLÜMÜNÜN ETKİSİ – TEMEL İLKE
Türk hukukunda temel ilke şudur: Borç ilişkileri kural olarak ölümle sona ermez. Bu ilke, kira sözleşmeleri bakımından da geçerlidir. Kiracının ölümü, kira sözleşmesini kendiliğinden sona erdirmez (TBK m. 356). Sözleşme, miras hukukunun kuralları çerçevesinde devam eder.
II. Mirasçıların Konumu
Tereke, mirasçılara küllî halefiyet yoluyla geçer (TMK 599). Mirasçılar yeni bir taraf değil, eski sözleşmenin halefidir.
III. Fesih Hakkı
TBK 356'ya göre mirasçılar, yasal bildirim sürelerine uyarak sözleşmeyi feshedebilirler. Hak kullanılmazsa borç devam eder.
IV. & V. Reddi Miras ve Sonuçları
Tanım ve Kapsam:
Reddi miras halinde mirasçı, sıfatını baştan itibaren hiç kazanmamış sayılır. Sözleşme taraf eksikliği nedeniyle fiilen devam edemez.
Borç Durumu:
Tereke iflas hükümlerine göre tasfiye edilir. Borç terekede kalır; ancak ev sahibi bunu mirasçılardan talep edemez.
VI. & VII. Kısmi Red ve Yargıtay Yaklaşımı
Mirasçılardan bazıları reddederse, sözleşme kabul edenlerle devam eder ve müteselsil sorumluluk doğar. Yargıtay, reddeden mirasçıya icra takibi yapılamayacağını net bir şekilde belirtmektedir.
VIII. & IX. Riskler ve Sık Yapılan Hatalar
En büyük hata sözleşmenin kendiliğinden bittiği zannıdır. Ev sahipleri mutlaka mirasçılık belgesini araştırmalı ve terekeden tahsilat yollarını zorlamalıdır.
Hukuki Sorularınız İçin Uzman Desteği
Hukuki süreçler karmaşık ve kafa karıştırıcı olabilir. Hak kayıpları yaşamadan, en doğru stratejiyi belirlemek için uzman avukatlarımızla görüşün.
Hukuki Destek Alın