Mirasçıların Anlaşma Zemini: Miras Paylaşımı (Taksim)
Birden fazla mirasçı olduğunda, her biri yasal bir engel olmadıkça mirasın paylaşılmasını talep etme hakkına sahiptir. Bu süreç, mirasçıların anlaşmasıyla veya mahkeme kararıyla iki temel yöntemle gerçekleştirilir.
Miras Paylaşımının Temel Yöntemleri
Her mirasçı, miras payının büyüklüğüne bakılmaksızın paylaşma talebinde bulunabilir. Mahkeme, bu talep karşısında öncelikle mirasın fiziken bölünerek paylaştırılıp paylaştırılamayacağını değerlendirir. Mümkün değilse, satış yoluna gidilir.
1. Aynen Taksim (Aynen Paylaşma)
Bu yöntem, miras kalan mal varlığının (terekenin) fiziken bölünerek her mirasçıya kendi payına düşen kısmın verilmesidir. Hâkim, bu yönteme karar verirken aşağıdaki adımları izler:
- Terekenin tamamını ve içindeki malları bir bütün olarak değerlendirir.
- Taşınmazları ve diğer malları dikkate alarak mirasçılar arasında paylarına denk gelecek şekilde parçalara (paylara) ayırır.
- Bölünen parçaların değerleri arasında bir denklik yoksa, değeri düşük olan parçaya para eklenerek (denkleştirme) mirasçılar arasında adil bir denge kurar.
2. Satış Yoluyla Paylaşım (Ortaklığın Giderilmesi)
Miras kalan malların fiziken bölünmesi mümkün değilse, bu mallar satılarak elde edilen paranın mirasçılar arasında paylaştırılması yoluna gidilir. Aynen taksimin mümkün olmadığı durumlar genellikle şunlardır:
- Yasal Sınırlamalar: Tarım arazilerinin kanunda belirtilen asgari büyüklükten (örn: 5 dönüm) daha küçük parçalara bölünmesinin yasak olması.
- İmar Mevzuatı: Şehir içindeki arsaların imar kuralları gereği belli bir metrekareden küçük parsellere ayrılmasının mümkün olmaması.
- Malın Niteliği: Bir apartman dairesi, araba gibi fiziken bölünmesi değerini yok edecek veya imkânsız olan malların varlığı.
- Bu durumlarda mahkeme, malın (genellikle açık artırma yoluyla) satılmasına ve elde edilen gelirin mirasçılık belgesindeki pay oranlarına göre dağıtılmasına karar verir.
Önemli Bir İstisna: Paylaşmanın Ertelenmesi
Mirasçılardan birinin talebi üzerine mahkeme, mirasın paylaşılmasını erteleyebilir. Ancak bunun için tek bir şart vardır:
Paylaşmanın derhâl yapılmasının, miras konusu malın veya terekenin tamamının değerinde önemli ölçüde bir azalmaya neden olacak olması.
Örneğin, hasat zamanı yaklaşan bir tarım arazisinin hemen satılması değerini düşürecekse, hasat sonrasına kadar paylaşma ertelenebilir.
Miras Paylaşımında Haklarınızı Koruyun
Mirasın paylaşımı, teknik bilgi ve hukuki tecrübe gerektiren hassas bir süreçtir. Anlaşmazlıkları çözmek ve adil bir sonuca ulaşmak için profesyonel destek alarak hak kaybı yaşama riskini ortadan kaldırın.
Miras Avukatından Destek Alın